Virüsle Savaşımız

Koronavirüs İle Savaşımız

Konumuz işin tıbbi tarafını anlatmak olmadığı gibi, bu bizim işimiz de değil. Biz bu mücadelede alınan ve alınamayan tedbirleri ve önerilerimizi anlatacağız.

Günümüzde insan ve mal hareketlerinin yoğunluğu nedeniyle dünyanın bir köşesindeki olaylar bazen küresel hale gelip tüm insanlığın sorunu haline gelebilmektedir. Bu salgın olayında da bunu gördük.

Ülke olarak bu savaştaki en önemli eksiğimiz mücadeleye geç başlanmış olmasıdır, en az bir ay önce harekete geçilebilirdi, bu yapılabilseydi sonuçlar şaşırtıcı biçimde iyi olabilirdi.

İkinci eksiğimiz de alınan tedbirler bir bütünlük ve tutarlılık arz etmemektedir, biraz acele ile yapılmış işler olarak görünmektedir.

Bundan sonra dünyada yaşananlara bakıp yeterli çalışmayı yapabilirsek İtalya örneğindeki gibi acı sonuçlarla karşılaşmayız.

Ana konumuz kriz yönetimi olduğuna göre ve bir krizin tam ortasında bulunduğumuzu göz önüne alarak bu konudaki önerilerinizi şöyle sıralayabiliriz.

Öncelikle ulusal bir kriz merkezi kurulmalı ve tüm bakanlıklar ve meslek örgütleri de burada temsil edilmelidir. Tüm tedbirlere ve kararlara son şekli burada verilmeli ve uygulama takip edilmelidir. Çünkü hemen düşünülemeyen çok sayıda iş olacaktır işte bu merkez boşluk doğmasına fırsat bırakmadan gerekeni yapmalıdır.

Sürecin bir kaç aydan önce bitmesi olası görünmüyor o nedenle alınan tüm önlemlerin bu yılın sonunda bitecekmiş gibi planlanması iyi olur yoksa daha acı kararlar almak durumunda kalırız.

Bu mücadelede şeffaflık temel olmalı tüm siyasi partiler, sivil toplum kuruluşları ve meslek örgütleri ile birlikte hareket edilmeli.

Bu işin faturası para ile ödeneceğine göre ve ülkemizin ekonomik ve mali durumu da ortada iken bu durum halka iyi anlatılmalı ve ivedi olarak başta devlet ve diğer kamu kurumları olarak tasarruf seferberliği ilan edilmeli, kaynaklar bu işe yönlendirilmeli gerekirse yatırımlar ertelenmelidir.

Finansman konusunda devletimize yardımcı olmak üzere toplumun üst gelir grubundaki kişi ve firmaların acil bir yardım kampanyası düzenleyerek sağlık bakanlığına fon aktarması hem mücadeleye güç katacak hem de toplumsal motivasyonu yükseltecektir.

Dışarıdan finansman temin etmenin zorluğu ortada olduğu için bir süre bütçe açığını büyütmeyi göze alıp para basılabilir, bundan bu dönemde korkmamak lazım söz konusu olan insan hayatı.

Stratejik sektörlerdeki iflaslar için önlem alınmalı, gerekirse zor duruma düşmüş işletmeler kamu eliyle ayakta tutulmalıdır.

Vergi ödemeleri ertelenmiş ancak beyanname ve bildirge verilmeye devam edilmektedir, mali müşavirler dışlanmış ve tehlikenin ortasında bırakılmıştır bu derhal düzeltilmeli ve mali müşavirler de evde kalmalıdır.

Faizler daha fazla düşürülmemeli belki biraz artırılabilir de, yoksa bütün para dövize kayacak buda yeni bir parasal krize davetiye demektir,

Dövizin yükselmesi, dövizle borcu olan şirketlerin bilançolarını daha da bozacak ve kredi geri ödeme yeteneklerini zayıflatacaktır. Bu durumdaki şirketler ayrıca incelenip desteklenebilir.

Faaliyetini durdurmak zorunda kalan küçük işletmelerde çalışanlara ve tüm işsizlere bu durum bitinceye kadar belli bir ödeme yapılmalıdır.

İşsizliğin daha da artacağı varsayımıyla, gelir kaybı yaşayabilecek olan toplum kesimleri için destek paketleri geliştirilmelidir.

Çek senet ve kira ödemeleri için bir düzenleme yapılması gerekir, bu konuda alınacak tedbirler ekonomik ve sosyal konsey toplanarak görüşülmelidir.

Piyasanın ödeme dar boğazına girmesi, beraberinde çok kısa sürede seri iflasları getirme riski taşımaktadır. Bu konuda gereken tedbirler alınmalıdır.

Piyasalarda ödemelerdeki aksama ve işsizliğin daha da artmasıyla kredilerin geri ödenmesinde ciddi sorunlar oluşma ihtimali artmakta bu da zaten taşınamaz hale gelmiş olan batık kredi riskini katlanarak artırmaktadır. Bu sorunun çözümü için de gerekli adımlar atılmalıdır.

Başta gıda ve temel tüketim maddeleri olmak üzere stratejik sektörlerde tedarik zincirinin sürekliliği ve güvenliği için gereken tedbirler ivedilikle alınmalıdır.

Sağlık alanındaki eksiklerimiz hızla tamamlanmalı uzun vadede aşı, serum ve ilaç üretimi için gerekli yatırımlar yapılmalıdır.

Sağlık çalışanlarımıza öz verili çalışmalarından dolayı toplum olarak teşekkür ederiz ancak sadece teşekkür yetmez onlara bir miktar ek ödeme de yapılmalıdır.

Görüldüğü gibi toplum hayatında ilişkiler çok karmaşık bir hal almıştır, doğru ya da yanlış her hamle sorunlara sebep olabilme potansiyeli taşımaktadır. Riskleri azaltmak için atılacak her adımdan önce gerekli istişareler yapılmalıdır.

Temennimiz o dur ki; Hem ülkemiz hem de gezegenimiz bu savaştan en kısa sürede ve en az zararla çıkar.

Selami GÜNGÖRDÜ